Vụ lấp sông Đồng Nai: Làm khoa học kiểu “trùm mền”

>> Thương tiếc Giáo sư, Tiến sỹ khoa học Phạm Ngọc Đăng -Cánh chim đầu đàn, bay không biết mỏi của VACNE >> Khoa Môi trường - Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế: 25 năm xây dựng và phát triển bền vững >> Các nhà khoa học thế giới bàn về môi trường trái đất tại Quy Nhơn >> Lãnh đạo của Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam tham gia Hội thảo về kinh nghiệm đọc sách khoa học >> Nhà khoa học chân chính của Hội Bảo vệ TN &MT Việt Nam được vinh danh “Trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu năm 2024”

Một lần nữa các nhà khoa học, cụ thể là TS Vũ Ngọc Long đã chỉ rõ những bất cập của đánh giá tác động môi trường (ĐTM) dự án lấp sông Đồng Nai bằng những luận chứng khoa học cụ thể, rõ ràng. Những chứng cứ các nhà khoa học đưa ra đã bác bỏ toàn bộ lời biện luận của GS-TS Nguyễn Văn Phước, Viện trưởng Viện Tài nguyên và Môi trường TP HCM.

Né tránh sự thật

Nhiều bạn đọc nói thẳng, từ khi lập dự án cho đến ĐTM, nhà đầu tư, UBND tỉnh Đồng Nai và cả ông Nguyễn Văn Phước đều né tránh sự thật, thậm chí là đánh lừa cả dư luận. “Trước tiên, dòng sông là tài sản được thiên nhiên ban tặng nên phải làm sao để người dân được hưởng lợi từ đây nhiều nhất. Bên cạnh đó phải có phương án bảo tồn, phát huy cho tài sản này ngày càng bền vững. Thực tế này đã không được nhìn nhận và đã bị lạm dụng để thực hiện dự án xâm hại thiên nhiên, tước đi quyền lợi của người dân khu vực này và có thể gây tác động tiêu cực đến người dân ở nhiều địa phương khác trong lưu vực sông Đồng Nai” - bạn đọc Nguyễn Thế Thành phân tích.

Cảnh đẹp yên bình của dòng sông Đồng Nai đã bị giao cho nhà đầu tư xẻ nát. Ảnh: Minh Khanh

Đề cập đến ĐTM của dự án, bạn đọc Trần Thành Lâm nói rõ: “Ngay cả ông Phước cũng thừa nhận số liệu sử dụng để làm nên ĐTM là đã cũ và của chính những cơ quan lập dự án cung cấp đã cho thấy bản đánh giá này không đáng tin cậy”.

Bạn đọc này cho biết thêm, lý do mà ông Phước đưa ra là không có số liệu mới, hiện trạng sông không có thay đổi lớn chỉ là ngụy biện. Bởi, các nhà khoa học đã chứng minh cụ thể bằng những nghiên cứu và khảo sát từ thực tế phủ nhận hoàn toàn luận điểm mà ông Phước đã đưa ra. Những bằng chứng này đã được trình bày cụ thể, rõ ràng tại Hội thảo Phát triển bền vững lưu vực sông- Thách thức và giải pháp vừa được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 12-5. Đáng tiếc, tại hội thảo này không thấy những “nhà khoa học” của dự án lấp sông Đồng Nai tham gia bảo vệ quan điểm của mình.

Một sự thật khác, cụ thể hơn là Bộ Xây dựng vừa có văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường về kết quả kiểm tra, đánh giá việc thực hiện dự án này. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phan Thị Mỹ Linh nhận định quá trình thực hiện dự án có nhiều vấn đề chưa tuân thủ chặt chẽ các quy định hiện hành.

“Cố đấm ăn xôi”

Trước hàng loạt các chứng cứ như trên nhưng những người liên quan đến dự án này vẫn “bình chân như vại”, tự bịt mắt cố thực hiện cho bằng được. “Điểm lại quá trình thực hiện dự án mới thấy được những người liên quan quyết chí thực hiện dự án đến mức nào. Dự án này đã được tiến hành rất kín kẽ và chủ đầu tư là Công ty Toàn Thịnh Phát đã khởi động dự án từ lâu. Đến khi người dân phát hiện việc san lấp ồ ạt lòng sông, phản ánh đến các cơ quan thông tin đại chúng lúc đó dư luận mới biết. Đến lúc này, những người thực hiện dự án đã có phản ứng mạnh mẽ, thậm chí miệt thị dư luận để bảo vệ quan điểm của mình” - bạn đọc Lý Tắc bày tỏ.

Nhiều bạn đọc khác so sánh: Tại sao khi tỉnh Đồng Nai lập dự án các khu công nghiệp thì người dân lại rất đồng tình, hồ hởi ủng hộ, còn với dự án này lại kiên quyết phản bác? Rất đơn giản bởi những khu công nghiệp tạo công ăn việc làm, cải tạo hạ tầng cơ sở, tăng nguồn thu ngân sách và kích thích phát triển kinh tế. Còn dự án lấp sông này, có chăng chỉ là miếng bánh ngon của nhà đầu tư, lợi lộc phần lớn chảy vào túi của họ và một số người liên quan.

“Viễn cảnh vẽ ra thật hoành tráng: một khu đô thị sầm uất, hấp dẫn có địa thế tuyệt đẹp. Các khu vui chơi giải trí cao cấp, các căn hộ sang trọng thu hút những cư dân lắm tiền đến nơi này... Như thế thì sao? Bản chất của dự án khi hoàn thành cũng chỉ là tư nhân hóa một cảnh quan được thiên nhiên ưu đãi. Người dân địa phương vĩnh viễn cũng là những cư dân ngoài rìa của khu đô thị hoành tráng này” - nhiều bạn đọc chua xót.

Dự án này mang tên đầy đủ là dự án Cải tạo cảnh quan và phát triển đô thị ven sông Đồng Nai. Thế nhưng, việc cải tạo cảnh quan có vẻ như chỉ là một cái cớ để thực hiện mục đích chính là phát triển đô thị mà thực chất là kinh doanh địa ốc của Công ty Toàn Thịnh Phát.