»

Chủ nhật, 03/08/2025, 13:22:46 PM (GMT+7)

Việt Nam phụ thuộc quá lớn vào tài nguyên thiên nhiên

(15:15:38 PM 21/11/2011)
(Tin Môi Trường) - Từ trước đến nay, Việt Nam luôn được đánh giá là một trong số các quốc gia trên thế giới phụ thuộc và lạm dung quá lớn vào việc khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên.

 

 Việt Nam đang phụ thuộc quá lớn vào tài nguyên thiên nhiên - Ảnh minh họa
 
 
Vai trò của các nguyên nhiên liệu có nguồn gốc từ tài nguyên thiên nhiên rất quan trọng đối với cuộc sống của mỗi con người, của từng địa phương và quốc gia; là lực đẩy và đóng góp lớn vào tăng trưởng, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo công ăn việc làm; định vị và củng cố nền kinh tế của đất nước trong mối quan hệ của khu vực và quốc tế.
 
Tuy nhiên, từ trước đến nay, Việt Nam luôn được đánh giá là một trong số các quốc gia trên thế giới phụ thuộc và lạm dung quá lớn vào việc khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên.
 
Theo nghiên cứu của Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường: Xuất khẩu của các mặt hàng từ hoạt động khai thác tài nguyên chiếm 31,2% tổng lợi nhuận từ xuất khẩu (IMF, 2007; GSO, 2007). Nếu tính cả xuất khẩu các loại khoáng sản khác, đặc biệt là kim loại như titan, đồng, kẽm...thì tỷ lệ đóng góp của tài nguyên thiên nhiên tới tổng xuất khẩu cũng như tổng thu nhập quốc dân sẽ cao hơn nhiều.
 
Hiện nay, hầu hết các mặt hàng dù lớn nhỏ của Việt Nam sản xuất đều xuất phát từ việc khai thác, sử dụng và nguồn gốc thông qua nguồn tài nguyên thiên nhiên (sách vở, bàn ghế, xe máy...).
 
Ngược lại, nhiều quốc gia trên thế giới rất hạn chế bằng việc đánh thuế nặng các mặt hàng có nguồn gốc chính từ tài nguyên thiên nhiên; tăng cường nghiên cứu công nghệ mới thay thế, tái sử dụng...
 
Do nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, việc sử dụng nguồn tài nguyên thiên thiên càng lớn. Điển hình như khai thác khoáng sản. Hiện có 5.000 mỏ điểm mỏ do địa phương cấp phép, chủ yếu khai thác xuất khẩu thô, gây lãng phí ngân sách nhà nước. Tài nguyên rừng đang bị suy kiệt nghiêm trọng; tỷ lệ trồng, che phủ không theo kịp tốc độ khai thác. Tài nguyên nước đang bị tranh chấp, là nguồn tài nguyên quý hiếm trong thời gian tới. Dầu khí đang có xu hướng vơi cạn.
 
Thậm chí, đa phần người dân sử dụng sản phẩm hàng hóa từ tài nguyên nhiên nhiên nhưng lại không hiểu tài nguyên thiên nhiên. Ví dụ, đá là một chủng loại của khoáng sản. Muối ăn là một khoáng chất. Tất nhiên, coi tài nguyên thiên nhiên là sẵn có, là trời cho.
 
Cho nên, đối với nước ta trọng lượng tỷ lệ nghịch với hàm lượng tri thức trong sản phẩm hàng hoá: Để thu được 500USD, Tập đoàn Than và Khoáng sản Việt Nam bán nhiều tấn than đá; Người nông dân phải bán đi hàng tấn gạo, nhưng hãng Sony bán chiếc tivi trọng lượng 10kg, hãng Nokia bán chiệc điện thoại trọng lượng 0,1kg, hãng Intel bán con chíp máy tính nặng 0,01kg; hãng Microsoft bán một phần mềm trọng lượng 0 kg. Sản phẩm hàng hoá có hàm lượng tri thức lớn càng thu lợi nhuận cao.
 
Tài nguyên thiên nhiên phần lớn do tạo hóa ban tặng, được hình thành qua hằng triệu năm và khó có thể phục hồi, tái tạo được. Vì vậy, cần có cơ chế chính sách thay đổi tư duy và hành động là không nên quá lạm dụng tài nguyên thiên nhiên trong sản xuất kinh doanh (đối tượng sử dụng nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên). Mỗi người dân cần gìn giữ tài nguyên thiên nhiên bằng nhiều động thái tích cực. Tăng cường nghiên cứu khoa học công nghệ để chuyển giao, thay thế công nghệ mới. Nếu chúng ta không có chiến lược về vấn đề này sẽ bị trả giá, thậm chí có tội với đất nước. 
Phạm Ngọc Bách (Bộ Tài nguyên và Môi trường)
TÁI CHẾ ĐƠN GIẢN THẾ

Gửi ý kiến bạn đọc về: Việt Nam phụ thuộc quá lớn vào tài nguyên thiên nhiên

* *
*
*
Chọn file
(File: .Zip - 2M)
(Tin Môi Trường hoan nghênh các ý kiến đóng góp của bạn đọc cho bài viết. Các thảo luận sẽ được xem xét trước khi đăng tải. Tin Môi Trường giữ quyền từ chối những lời lẽ xúc phạm cá nhân, tổ chức; lời lẽ trái thuần phong mỹ tục, vi phạm pháp luật. Bạn đọc thảo luận bằng tiếng Việt có dấu. Ý kiến không nhất thiết thể hiện quan điểm của Tin Môi Trường. Cám ơn sự đóng góp và hợp tác của các bạn)
 SHIP TRUNG VIỆT
Không xả rác
VACNECPECO
 Vấn đề quản lý an toàn phòng cháy chữa cháy là cực kỳ cần thiết, rất cần những phương án nghiên cứu hoàn thiện việc sử dụng pin xe điện

Vấn đề quản lý an toàn phòng cháy chữa cháy là cực kỳ cần thiết, rất cần những phương án nghiên cứu hoàn thiện việc sử dụng pin xe điện

(Tin Môi Trường) - Bài viết là khái quát ý kiến phản hồi của GS.TS.NGND Đặng Kim Chi, Phó Chủ tịch Hội BVTN&MT Việt Nam về câu hỏi khảo sát mới đây, của bạn Gia Hân, sinh viên Trường Đại học Công nghệ TP Hồ Chí Minh. Xin trân trọng giới thiệu về nội dung ý kiến này cùng bạn đọc.

Tin Môi Trường
 PGS.TS Vũ Thanh Ca: Cấm xe máy Vành đai 1 Hà Nội: “Hiểu đúng về ô nhiễm, sinh kế và những ‘nút thắt’ cần tháo gỡ”

PGS.TS Vũ Thanh Ca: Cấm xe máy Vành đai 1 Hà Nội: “Hiểu đúng về ô nhiễm, sinh kế và những ‘nút thắt’ cần tháo gỡ”

(Tin Môi Trường) - Dự kiến từ năm 2026, Hà Nội sẽ bắt đầu cấm xe máy lưu thông trên tuyến đường Vành đai 1 - một chủ trương nhằm giảm tải ùn tắc, cải thiện môi trường. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng cần nhìn nhận kỹ hơn các yếu tố khí tượng đặc thù của Hà Nội, tác động xã hội - sinh kế và tính khả thi của hạ tầng giao thông công cộng trước khi “siết” xe máy. Trao đổi với chúng tôi, PGS.TS Vũ Thanh Ca – Giảng viên cao cấp Khoa Môi trường, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội - chia sẻ góc nhìn khoa học về nghịch nhiệt, vai trò “cứu cánh” của xe máy, rủi ro xe điện và gợi ý lộ trình phù hợp cho bài toán giao thông đô thị bền vững.

VACNE 30 năm
 Cần làm rõ chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân

Cần làm rõ chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân

(Tin Môi Trường) - Ngày 20/5/2025, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức Hội thảo góp ý Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Tiến sĩ- Nhà văn Trần Văn Miều, Phó chủ tịch Hội Bảo vệ TN&MT Việt Nam đã có bài phát biểu, đóng góp ý kiến. Xin giới thiệu toàn văn bài phát biểu.

Hội BVTN&MT Việt Nam
KHÔNG XẢ RÁC BỪA BÃI