Chung tay bảo vệ các loài động vật ăn thịt

>> Tin buồn:TS Nguyễn Thế Đồng - Ủy viên BCH Hội Bảo vệ TN&MT Việt Nam từ trần >> VACNE tiếp tục đóng góp công tác bảo vệ môi trường Thủ đô Hà Nội >> "Bảo vệ môi trường chính là bảo vệ mái nhà chung của toàn nhân loại" >> Hội thảo đánh giá cuối kỳ dự án giảm thiểu tác động của đốt lộ thiên và sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật trong nông nghiệp >> Cây thị 700 năm tuổi được bảo vệ nghiêm ngặt ở Thanh Hóa

Sư tử giết một con trâu trong Khu Dự trữ Quốc gia Masai Mara của Kenya (Ảnh: Jonathan & Angela Scott)

Theo báo cáo quốc tế mới nhất, những loài động vật ăn thịt lớn như sư tử, chó sói, báo, linh miêu… đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cho hệ sinh thái cân bằng. Điều này cảnh báo rằng sự suy giảm hiện tại của chúng đe dọa sẽ gây ra vấn đề nghiêm trọng về sinh thái trên toàn cầu.

Đứng trước thực trạng đó, một nhóm các nhà sinh thái học hàng đầu và 14 nhà sinh vật học đến từ Mỹ, châu Âu và Australia đã lên tiếng kêu gọi thành lập một khu bảo tồn quốc tế để động vật ăn thịt lớn có thể tồn tại cùng con người.

“Trên toàn cầu, chúng ta đang dần mất đi nhiều loài động vật ăn thịt lớn”,William Ripple, nhà nghiên cứu chính chia sẻ, “thậm chí nhiều loài còn có nguy cơ tuyệt chủng. Nạn săn bắt trái phép và nạn xâm lấn lãnh thổ đã đẩy chúng đến cái chết và không thể đảm nhận sứ mệnh của mình trong toàn bộ nền sinh thái. Chúng dần biến mất trong khi chúng ta dần hiểu ra vai trò quan trọng của chúng”.

Có thể nhận thấy điều này qua ghi nhận của các nhà nghiên cứu trước đó về tác động của chó sói ở Công viên Quốc gia Yellowstone. Khi số lượng chó sói suy giảm, thường là do thợ săn,số lượng các động vật ăn cỏ, đặc biệt là nai sừng tấm, gia tăng nhanh chóng. Hậu quả là thảm thực vật ngày càng nghèo nàn và một số cây bụi giúp giữ đất bờ sông bị chết khiến đất bị sạt lở, bị rửa trôi.Hay như một ví dụ khác về sự suy giảm chóng mặt của sư tử và báo hoa mai ở châu Phi. Dân số của sư tử đã tụt giảm nghiêm trọng, chỉ còn 17 % trong phạm vi sinh sống của chúng. Chính nguyên nhân này đã dẫn đến sự gia tăng dân số khỉ đầu chó ô liu trong quần thể trong khi khỉ đầu chó ô liu lại là loài ăn tạp. Chúng ăn nai và các loài linh trưởng nhỏ. Khi số lượng của chúng tăng lên thì quần thể khỉ và hươu giảm mạnh. Ngoài ra,chúng còn tấn công cả gia súc và cây trồng ở vùng cận Sahara, châu Phi, khiến nhiều gia đình buộc con cái nghỉ học để ở nhà phụ họ xua đuổi chúng, bảo vệ cây trồng.

Theo kết quả nghiên cứu, hơn 75% của 31 loài động vật ăn thịt lớn đang suy giảm trầm trọng. Hầu hết chúng đều được gắn nhãn “nguy cấp”, “cực kỳ nguy cấp” hoặc “dễ bị tổn thương”. Nhưng đó chưa phải là vấn đề lớn, cần được quan tâm kịp thời khi con người vẫn còn thờ ơ và thiếu hiểu biết. Việc bảo vệ sẽ chẳng có ý nghĩa nếu như nông dân xem chó sói là mối đe dọa lớn về đàn cừu và gia súc của họ. Vậy nên, các nhà sinh thái học hi vọng ý tưởng của họ có thể kêu gọi tất cả mọi người gắn kết thành một mạng lưới vững chắc để cố gắng bảo vệ các động vật ăn thịt chính trong các chuỗi thức ăn của thế giới tự nhiên. Dù rất khó để hòa hợp với động vật ăn thịt nhưng thiếu chúng, con người sẽ gặp nhiều khó khăn và hậu quả khó lường.