Bảo vệ môi trường tại các làng nghề còn nhiều bất cập !

>> Đại hội Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2025–2030 >> Hội Nước và Môi trường TP.HCM kỷ niệm 35 năm thành lập và tổ chức Đại hội lần thứ VII >> Hội nghị BCH TƯ Hội Bảo vệ TN&MT Việt Nam năm 2025: Ban chấp hành đồng thuận triển khai kế hoạch hành động năm 2026 >> Viện Y học lao động và Công nghệ Môi trường vượt khó có doanh thu cao >> Tạo cơ chế bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể dễ bị tổn thương và bảo vệ lợi ích công

Toàn cảnh Hội nghị Tham vấn về việc thực hiện chính sách, pháp luật môi trường tại các khu kinh tế, làng nghề Việt Nam sáng 14/9 tại Ninh Thuận - Ảnh: Hoàng Công Tâm

Tham dự Hội nghị, ngoài lãnh đạo VP Quốc Hội còn có Thứ trưởng Bộ TN-MT Bùi Cách Tuyến và đại diện đoàn ĐBQH của 16 tỉnh thành từ Đà Nẳng đến Thành phố HCM và 5 tỉnh Tây nguyên.

Theo ông ông Nguyễn Hưng Thịnh, do hệ thống pháp luật còn chưa đồng bộ, tính khả thi không cao, đặc biệt thể hiện ở việc phân công, phân cấp trách nhiệm thực hiện chức năng quản lý nhà nước; trách nhiệm, nghĩa vụ bảo vệ môi trường.

Nhiều cơ chế, chính sách và các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành không phù hợp, nhất là khi áp dụng cho sản xuất làng nghề, dẫn đến việc thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường chưa nghiêm. 

Các doanh nghiệp, hộ gia đình sản xuất ở các làng nghề ý thức trách nhiệm cũng như nhận thức pháp luật về bảo vệ môi trường còn kém, bên cạnh đó công nghệ sản xuất ở các làng nghề còn lạc hậu, khả năng kinh tế còn thấp…Việc xử lý vi phạm pháp luật về môi trường ở một số địa phương vẫn còn bỏ ngỏ…

Ông Hoàng Minh Đạo, Cục trưởng Cục kiểm soát ô nhiễm, Tổng cục Môi trường thì cho rằng: “Do các cơ sở sản xuất ở các làng nghề nước ta còn manh mún, nhỏ lẻ nên rất khó kiểm soát ô nhiễm môi trường!  Nhiều địa phương còn chưa quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường ở các làng nghề”. Ông Đạo cón nói thêm rằng “Hình như các cơ sở sản xuất này nằm ngoài vòng pháp luật bảo vệ môi trường?”.

Còn ông Nguyễn Tuấn Khanh, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Thanh tra lại cho rằng: Việc khiếu nại, khiếu kiện ra tòa các vụ vi phạm môi trường là rất khó”. Vì người khiếu kiện phải chứng minh được những thiệt hại mà mình gánh chịu do ô nhiểm môi trường gây ra. Ông Khanh dẫn chứng vụ Vedan là một ví dụ.

Từ những ý kiến nêu trên, thạc sĩ Nguyễn Hưng Thịnh đề xuất: Cần hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường, Bộ Tài nguyên- Môi trường cần sớm xây dựng và ban hành quy chế bảo vệ môi trường làng nghề. Trong đó của các cơ quan, tổ chức có liên quan đối với công tác bảo vệ môi trường làng nghề.

Cần tiếp tục khuyến khích việc xây dựng và phát triển các hương ước, xây dựng các mô hình tự quản về bảo vệ môi trường trong cộng đồng dân cư…Tuy nhiên cần tránh việc đưa các quy định vào hương ước một cách gò ép theo kiểu phòng trào không phù hợp với thực tế của từng địa phương. Có như thế thì việc xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường ở các làng nghề mới có thể thành công.